◀️ یکی از مشکلات جدی جامعه ی ما ، ورود غیر متخصص در مسائل است. همه احساس می کنند باید در همه ی مباحث دینی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و .... اظهار نظر کنند.
در این میان مسائل دینی مظلوم تر از همه واقع شده است. افرادی که حتی سواد خواندن متن عربی و ترجمه آن را ندارند، به خود اجازه می دهند در مباحث دین ورود متخصصانه و همراه با استنباط و اجتهاد! داشته باشند.
🔻کتاب "حجاب شرعی در عصر پیامبر" یک نمونه از ورود غیر متخصص در مسائل اجتهادی است. آقای ترکاشوند مولف کتاب با این که به گزارههایی در فقه، و به شکل عام به مطالبی درون دینی استناد میکند، اما هیچ بهرهای از روش ندارد؛ صرفا فیشهایی را ارائه میکند و بدون اتکا به دانش لازم برای تدوین یا نتیجهگیری، نتیجه میگیرد.
🔸نوشتاری از ایشان با عنوان "فقیه قرن هشتم! اولین قائل به پوشش مو" منتشر شده است، که نمونه ای از اشتباهات فاحش این کتاب است.
بخش هایی از این نوشتار را نقل می کنم و سپس به نقد آن خواهم پرداخت:
🔹 «« حقیقت این است که از ابتدای تأسیس فقه جعفری و ظهور فقهای بزرگ، تا قرن هشتم هجری، کسی از فقها هیچ عبارتی در باره "موی" سر و "لزوم پوشش آن" مطرح نکرده است! و در واقع (به جز عبارتی از قاضی ابن براج که مبهم نیز مینماید) اوّلین فقیهی که رسماً بحث پوشش مو را وارد موضوعات فقهی کرد و نیز نسبت به استتار آن نگاه مثبتی داشت، "شهید اول" بود. شهید اول در قرن هشتم هجری میزیست و متوفی به سال 786 است، یعنی اولین فقیه شیعی که به مقوله ستر موی! سر پرداخته، حدود هفت و نیم قرن پس از رسول الله(ص) و حدود شش قرن پس از امام جعفر صادق زندگی میکرده است!
محمدصادق روحانی از فقهای معاصر که خود معتقد به وجوب پوشش مو است میگوید: به ظاهرِ عبارات اکثر فقهای امامیه، اینگونه منسوب است که آنان پوشش مو را واجب نمیدانستند و نیز گروهی از بزرگان امامیه از صدور رأی در این باره خودداری کردهاند:
(الشعر: فقد نسب الی ظاهر عبارات اکثر الاصحاب: انه لایجب ستره، و عن جماعة من الاکابر التوقف فیه. و یدل علی وجوب ستره خبر الفضیل عن ابیجعفر قال: صلت فاطمة فی درع و خمارها علی رأسها لیس عیها اکثر ممّا وارت به شعرها و اذنیها. فإنه ظاهر فی ان هذا هو الواجب) . »»
🔸اما نقد مطلب فوق :
هر شخصی مراجعه ای به کتاب گرانسنگ فقه الصادق تالیف فقیه عالیقدر آیت الله العظمی سید محمد صادق روحانی بنماید متوجه می شود که بحث ایشان درباره ی "پوشش زن در نماز" است. و پر واضح است که بحث پوشش زن در نماز و پوشش زن در مقابل نامحرم دو مقوله جدای از هم می باشند.
در متن مذکور هم شاهدی بر این مطلب وجود دارد ، چرا که روایتی که مورد استشهاد قرار گرفته است در رابطه با نماز حضرت زهرا سلام الله علیها و پوشش آن حضرت در نماز می باشد. (صلت فاطمة فی درع ....)
🔹در هر صورت شکی در این معنا نیست که یکی از مسائل اجماعی بین فقهاء شیعه در تمام اعصار و قرون، بلکه جمیع مذاهب اسلامی مساله ی "حجاب سر و موی آن و گردن و بدن" بانوان است.
مرحوم آیت الله العظمی خویی در این باره گویند: " لا إشکال فی وجوب ستر المرأة تمام بدنها مع قطع النظر عن الوجه و الکفین عمن عدا الزوج و المحارم إجماعاً، بل و ضرورة" (موسوعة الإمام الخوئی؛ ج ۱۲ ص: ۶۲)
تعبیر به ضروری بودن مساله، نشان دهنده ی آن است که حجاب سر و بدن نه تنها بین فقهاء شیعه بلکه بین جمیع مسلمین امری قطعی میباشد.
🔸و لذا این ادعا که «اوّلین فقیهی که بحث پوشش مو را وارد موضوعات فقهی کرد شهید اول بود» در غایت ضعف است. ذکر اقوال فقهای متقدم از حوصله این نوشتار خارج است اما جهت نقض این ادعا، کلام شیخ طوسی را دراین باره از کتاب مبسوط نقل خواهم کرد:
« فأما المرأة الحرة فإنه یجب علیها ستر رأسها و بدنها من قرنها إلى قدمها، و لا یجب علیها ستر الوجه و الکفین و ظهور القدمین.»
بر زن آزاده واجب است تمام سر و بدن خود را (غیر از صورت و کف دست و روی پا)بپوشاند.
(المبسوط فی فقه الإمامیة؛ ج۱ ص: ۸۷)