🔹🔸مرحوم آیت الله حاج سید احمد روحانی در کتاب خود می نویسند:
در باب حادی عشر (۱) در مطلع کتاب مرقوم شده است :
أجمعت العلماء علی وجوب معرفت الله بالدلیل لا بالتقلید.
اجماع علما در فروع و مسائل عملیه یکی از ادله به شمار می رود و به اجماع علمای اسلام تا حدی که أصول فقه معین شده است می توان استدلال کرد.
و اما در مباحث #اصول_عقاید استدلال کردن به اجماع هیچ معنا ندارد.
و گذشته از این اگر کسی مکلف شد که در باغ و بستان معینی منزل کند گاهی از روی نشان درست راه می پیماید و خود را به آن بستان می رساند و گاهی از راه غلط می رود لکن خود را به مقصد می رساند.
و هر گاه رسید به مقصد (و فرضا از طریق غلط رفت) آیا عقلا و شرعا با کدام منطق باید به او گفت که تو به باغ و بستان مرکز تکلیف نرسیده ای.
از این تکلیف به خوبی دانستی که شخص اگر از روی استدلال و یا از روی #تقلید فهمید که باید خدای واحد را بپرستد و شهادت به وحدانیت حق تعالی داد از او قبول است و هیچ منطقی به شخص موحد که از روی تقلید ایمان دارد نمی گوید که ایمان و شهادت تو قبول نیست.
رفتار پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله هم با هیچ کس مطالبه استدلال نبوده است.
آری در قرآن مقدس مذمت زیادی شده است از آن تقالید که مانع از سعادت و جلوگیر از ایمان شده است.
النتیجه :
جمله اجمعت العلماء کافة علی وجوب معرفه الله بالدلیل لا بالتقلید معنا و محصل صحیحی نمی دهد . خصوصا اگر بیانات شارع را هم ضمیمه کنید کاملا جمله ی غیر مربوطی به نظر خواهد رسید . و الله العالم .
(۱)باب یازدهم از کتاب منهاج الصالح فی مختصر المصباح للعلامة الحلی
